Nog een keer Schoonderlogt
Ik sta voor het landgoed Schoonderlogt, iets westelijk van Elst, eeuwenlang een buitenplaats van grote allure. Baudina van Hulst, dochter van een schatrijke houthandelaar en getrouwd met Jacob Anton Gaymans, kocht het verpauperde Huis in 1901. Het echtpaar liet de hele boel afbreken. Er verrees – dat is het woord – een spiksplinternieuw Schoonderlogt, een voornaam witgepleisterd landhuis in Beiers-Zwitserse chaletstijl, met puntdaken, torentjes, veel ramen op het zuiden, mooie veranda’s en balkons.
Het geluk duurde niet lang. Baudina overleed in 1905 en de nieuwe mevrouw Gaymans vond het huis wel mooi, maar de omgeving niet. Dat laatste is best een beetje raar. Lijnden was ook toen al een van de mooiste plekken rondom Elst, met kronkelweggetjes, stoere notenbomen, fraaie boomgaarden, oude boerderijen, de Linge met zijn rijen populieren en op de achtergrond de hoge, beboste Veluwezoom. Maar mevrouw vond het te stil, ze miste de omgang met andere rijke dames en verlangde naar die Veluwezoom. Het landhuis werd afgebroken en in Velp, daar woonde je meer op stand, steen voor steen weer opgebouwd. Het poortgebouw en een boerderij bleven staan.
Schoonderlogt maakte opnieuw naam in de Tweede Wereldoorlog. Het werd het hoofdkwartier van onderdelen van onder meer de US 101st Airborne Division, onder bevel van Majoor Richard Winters. Die poseerde destijds onder de poort van Schoonderlogt. Oorlogsveteranen en hun kinderen en kleinkinderen willen daar daarom nog altijd graag op de foto.
Het landgoed speelt ook een rol in het boek Band of Brothers van Stephen Ambrose en de gelijknamige televisieserie van Steven Spielberg en Tom Hanks. Er zijn Band of Brothers Tours die ook Schoonderlogt aandoen.
Tijd om de Linge weer aan te doen.